Ergenlik Döneminde 100 Temel Kural
Tanıtım
Eskilerin "Bizim zamanımızda ergenlik mi vardı!" deyip kabullenmediği; yenilerin "Bizimki yine ergen takılıyor!" diye abarttığı ergenlik döneminin özellikleri nelerdir?Ergenlik, gerçekten problemli bir dönem midir, yoksa geçmiş yıllarda biriken problemlerin dışa vurulduğu bir ruhsal arınma dönemi mi? Ergenin aşırılıkları baskı ve yasaklarla mı, duygusal bağların kuvvetlendirilmesiyle mi çözüme kavuşur?
Hepsi bir yana, kimdir ergen… Yetişkin midir, çocuk mu? Ergen; yetişkin bedeninde çocuksu ruha sahip bireydir. Yetişkinlere düşen, bu zor dönemde, elde olmadan sergilediği aşırılıkları, kabalıkları ve taşkınlıkları nasıl yönetebileceği konusunda ona yardımcı olmaktır.
Uzman Pedagog Dr. Adem Güneş, yetişkinlerin dünyaya bir ergen gözüyle bakabilmesinin ipuçlarını ve ergenlerle iletişim kurma yöntemlerini tek bir kitapta topladı. Ergenlik Döneminde 100 Temel Kural, bu döneme dair bir farkındalık kitabı...
İçindekiler
GİRİŞ …………………………………………………………………………….…….....13
YAYINA HAZIRLAYANIN NOTU.. ……………………………………………....….....14
1 Sessiz ergen yoktur, iletişim becerisi olmayan ebeveyn vardır …………………….......16
2 Ergenin en sinir olduğu şey, tanımadığı ortamlarda kendinden bahsedip konuşmak zorunda bırakılmaktır .………………………………………………………………………......................….......18
3 Şımaracak kimsesi olmayanın ergenliği olmaz ………………………………….……...20
4 Ergenin düzeni, evin yönetiminde rol sahibi olmasıyla başlar ……………………….....22
5 Ergen kız çocuğu, babasından kopuk olduğu kadar erkek arkadaşa yatkın olur ……......24
6 Ergenliğini sert bir anneyle geçiren kız çocuğu, kendisi anne olduğunda çocuğuna karşı tahammülsüz olur ………………………………………………………………………...................................26
7 Bir ergenin en zorda kaldığı an, kendisinin bir başkasına yakıştırıldığı andır ………......28
8 Agresif ergeni ilaç değil, sakin duran ebeveyn iyileştirir …………………………..…....30
9 Zayıf ergenin en belirgin özelliği kendini büyük gösterme çabasıdır................................ 32
10 Günümüz gençlerine yapılan en büyük haksızlık, 'kendi gibi olmak' yerine, başkaları gibi olmanın' dayatılmasıdır ........................................................................................................................34
11 Ergenlik dönemi, insan davranışlarının en acemi olduğu dönemdir.. ...............................36
12 Ergenin en güçlü ihtiyacı bağımsızlıktır ...........................................................................38
13 Ergenin en büyük ihtiyacı aidiyet içinde özgürlüktür .......................................................40
14 Genç kız da sever, bu anormallik değil, insan olmanın bizzat kendisidir.......................... 42
15 Ergenlik bir problem dönemi değil, çocukluk dönemi problemlerinin dışa vurumudur.....44
16 Çocuklukta ekilen ergenlikte biçilir ...................................................................................46
17 Ergen akıl almaktan değil, akıl vermekten hoşlanır ...........................................................48
17 Ergenin sessizliği hırçınlığından daha tehlikelidir .............................................................50
19 Ergenin sessizleşmesi her zaman olgunlaştığının değil, çoğu zaman bunaltısının işaretidir ...................................................................................................................................................52
20 Gençleri kendine benzeten değil, gençlere benzeyen yetişkin kendini geliştirir................ 54
21 Ev ancak genç çocuklarla bir tarza bürünür ........................................................................56
22 Ergenin dürtüye açık yanı her zaman olumsuz değil, yetişkinin yorgunluğuna gençlik vericidir de ...................................................................................................................................................58
23 Gençleri anlamak, ruha gençlik verir ...................................................................................60
24 Ergenin agresifliği, kendini terapidir, agresifliğin engellenmesi terapiyi engellemektir .....62
25 Ergen, haksızlık karşısında tepkiseldir .................................................................................64
26 Gençler, duygusal yakınlığı 'güçlü'de değil, 'adaletli' kişide bulur.,.. ...................................66
27 Erkek çocuklar ergenliğe 'utanma', kızlar ise 'büyüklük' hissiyle girer ................................68
28 Ergenin fiziği ne kadar hızlı gelişirse agresifliği o denli fazla olur ..................................... 70
29 Aile içi iletişim azaldıkça ergenlik problemleri artar ............................................................72
30 Ergen ile uyum, suskunlaştıkça değil ergen kadar cıvıldaştıkça artar....................................74
31 Ergenin karşısında çok olgunluk, 'ergen suskunluğuna' yol açar ..........................................76
32 Ergenler çok olgun kişileri sevseler de sıkıcı bulurlar ..........................................................78
33 Ergen, memnuniyetsizliğe zaten yatkındır, bir de buna zemin oluşturmamak gerekir .........80
34 Ergenin 'sorumluluk'tan çok yetki'ye ihtiyacı vardır .............................................................82
35 Ergen, cami duvarını görünce ağlar, Konya kaşığını görünce oynar; endişe etme, seyret ....84
36 Ergen, kendini dinleyen yetişkini dinlemekten keyif alır ......................................................86
37 Ergenlik erkek çocuklarda babadan uzaklaşma hissiyle başlar, babadan daha çok keyif alarak sona erer ......................................................................................................................................................88
38 Kızlarda ergenlik, anne ile yakınlaşmayla başlar, çatışmayla devam eder, bütünleşmeyle son bulur ......................................................................................................................................................90
39 Ergen boş kaldıkça ya kendini yer ya çevresini .....................................................................92
40 Fiziksel değil duygusal zayıf ergenler akran şiddetine maruz kalır....................................... 94
41 Ergenin eli titrer, yüzü yanar; bu ne tuhaftır ne de fena .........................................................96
42 Ergen kızın içi titredikçe, dışa soğukkanlılık yansır ...............................................................98
43 Ergenin tepkiselliği, savunma ihtiyacındandır ......................................................................100
44 Ön ergenlikte erkek çocuk, kız çocuktan daha utangaçtır .....................................................102
45 Ergenliğin erkek çocuklarda en bariz belirtisi suçluluk duygusudur......................................104
46 Ergenlikte karşı cinse heyecan duymak değil, kendini bu heyecana kaptırmaktır sorun olan .....................................................................................................................................................106
47 Ergen, duygularını taşkın yaşar, sevinci de öfkesi de şaşkıncadır..........................................108
48 Çocukluğunda yeterince sevilmemiş kişi, yetişkin de olsa ergen gibidir ..............................110
49 Gençler yetişkinlerden daha adildir .......................................................................................112
50 Adil olmayan bir ortamda yetişen gencin hâkim duygusu; bencilliktir .................................114
51 Ergenin ruhen sağlıklı olduğu, kendi tarzını oluşturmasından anlaşılır .................................116
52 Her ergenin özünde 'mutlaka' kendine has bir tarz vardır, kimisi bunu ortaya koyar, kimisi içinde saklar ......................................................................................................................................................118
53 Ergenin en nefret ettiği sevgi yapmacık sevgidir ...................................................................120
54 Ergeni yıkan şey, anne babasının yalanına şahit olmaktır ......................................................122
55 Ergenler kendilerini seveni değil, doğal olanı severler ..........................................................124
56 Ergen çocukla yaşamak, 'gönül razı olmasa da' bazen susmayı öğretmelidir anne babalara..126
57 Ergenlerin en belirgin özelliklerinden biri 'unutkanlıktır' ......................................................128
58 Duygusal olarak zayıf ergene, problemli kişiler cazip görünür .............................................130
59 Ergenlikte 'ağlayamamazlık' içsel derinliği olan bir pedagojik sorundur ...............................132
60 Babasına bir anne gibi şefkatli davranabilme özgürlüğü, her genç kıza iyi gelir ...................134
61 Ergenin en riskli yanı, heyecana ilgisidir ................................................................................136
62 Değersizlik hissi, ergende kendini değerli hissedeceği birilerini arama ihtiyacını oluşturur ..138
63 Fanatik ebeveynin şiddet eğilimli çocuğu olur ........................................................................140
64 Sınırsız internet Ergene iyi gelmez ..........................................................................................142
65 Sürekli dizi izlemek, ergende 'özenti kişilik' oluşturur .............................................................144
66 Meslek tercihi, aynı zamanda ergenin kişilik tercihidir ............................................................146
67 Meslek seçimi rehberliğinde, mesleğin popülerliğinden çok kişisel yatkınlık önemsenmelidir.148
68 Ergenin ben merkezli bakışı bencillik değil; duygusal gelişimin gereğidir ...............................150
69 Ergenle çatışıp da kârlı çıkmış anne baba yoktur .......................................................................152
70 Ergenlik problem dönemi değil, bir arınma ve ruhsal temizlenme dönemidir ...........................154
71 Erkek ergenler kızlara göre daha sakardır ...................................................................................156
72 Erkek ergen çocuklarının en hızlı edindiği davranış, maçoluktur ...............................................158
73 Baskı altındaki ergen kız çocuğu kendini saf göstererek savunmaya çalışır ...............................160
74 Ergen, tadından hoşlandığı için değil, arkadaşları arasında dışlanmamak için sigaraya başlar ...162
75 Sigara alışkanlığı nikotine değil, sigara ile ilişkilendirilen duyguya bağımlılıkla başlar .............164
76 Ergenlik döneminin en temel eğitimi, mahremiyet eğitimidir ......................................................166
77 Ergenin üç büyük zaafı sihir, gizem ve korkudur ..........................................................................168
78 Ergenin en zor kullandığı uzvu kollarıdır ......................................................................................170
79 Erkek ergen duygularına, kız ergen fiziğine dikkat eder ...............................................................172
80 Ergenin duygu dünyası, olumsuz söylem ve müziğe yatkındır .....................................................174
81 Ergenlik değil, ergenle iletişimi bilememek problemdir ...............................................................176
82 Düşüncesi hafife alınan ergen kendini aşağılanmış hisseder .........................................................178
83 Fiziksel ergenliğe eriştiği halde ruhen henüz ergen olamamış çocuğa ergenlik ağır gelir .............180
84 Ergeni en rahatsız eden şey, yetişkin tavrı ile sorgulanmaktır ........................................................182
85 Ergene günlük değil, haftalık harçlık verilir ...................................................................................184
86 Ergenin alınmadığına bakıp yanılmamalı, gençlerde hırsa bağlı duygular çabuk uyanır ...............186
87 Sevgisiz geçen çocukluk yılları, ergenlikte saplantılı aidiyete' yol açar .........................................188
88 Ergenlik dönemindeki çocuklara sunulacak en önemli şey, akran dostluğudur ..............................190
89 Erkek ergenler yakışıklı olduğunu, kız ergenler güzel olduğunu duymaktan keyif alırlar ..............192
90 Ergenler okulda değil, yaşamın içinde öğrenir .................................................................................194
91 Ergenin asla kaybetmemesi gereken duygu umuttur ........................................................................196
92 Ergen depresyonunun en belirgin dışa vurumu yalnız kalma isteğidir .............................................198
93 Ergen depresyonunun son belirtisi gündüz uykusudur ......................................................................200
94 Ergen at bindikçe duygularını özgür hisseder, duygularını özgürce hisseden kişi yaşamdan keyif alır .................................................................................................................................................................202
95 Ruhsat özgürlük davranış özgürlüğü değildir ....................................................................................204
96 Sınırsız ve sorumsuz davranışlar, ruhsal rahatlama değil, içsel huzursuzluk oluşturur .....................206
97 Ergen ne uyumak ister ne uyanmak ...................................................................................................208
98 Gençler, öğretmenden çok birbirlerinden öğrenir .............................................................................210
99 Ergenlerde 'davranış eğitimi' akranla gerçekleşir ...............................................................................212
100 Ergen çocuğundan utanma! nazik ergen yoktur.................................................................................214
1 SESSİZ ERGEN YOKTUR, İLETİŞİM BECERİSİ OLMAYAN EBEVEYN VARDIR.
Ergen çocuğunu kaybetmek istemeyen yetişkinler, ergen ile iletişim kurma becerisi kazanmalı, onlarla bağlarını kuvvetlendirmelidir. Bu hem kendilerine hem de ergen çocuklarına iyi gelecektir.
2 ERGENİN EN SİNİR OLDUĞU ŞEY, TANIMADIĞI ORTAMLARDA KENDİNDEN BAHSEDİP KONUŞMAK ZORUNDA BIRAKILMAKTIR
Ergene yapılacak en büyük iyilik, onu yetişkin ortamlarında bulundurmak ve gözlem yapmasına fırsat vermektir…
3 ŞIMARACAK KİMSESİ OLMAYANIN ERGENLİĞİ OLMAZ
Çocukluk döneminde sürekli kısıtlanmış, engellenmiş, “şımartılmamış” çocuklar, ergenlik dönemine “istemsiz bir olgunluk”la girer…
4 ERGENİN DÜZENİ, EVİN YÖNETİMİNDE ROL SAHİBİ OLMASIYLA BAŞLAR
Ergenin ödevi kendi ödevidir, o ödevi yapabilmesi için kendisine aile içinde sessizlik fırsatları verilmelidir.
5 ERGEN KIZ ÇOCUĞU, BABASINDAN KOPUK OLDUĞU KADAR ERKEK ARKADAŞA YATKIN OLUR
Sevmek ve sevilmek nasıl ki insan fıtratının en önemli ihtiyacı ise, “sığınılmak” ve “emniyette hissetmek” de insanın en temel ihtiyacıdır.
6 ERGENLİĞİNİ SERT BİR ANNEYLE GEÇİREN KIZ ÇOCUĞU, KENDİSİ ANNE OLDUĞUNDA ÇOCUĞUNA KARŞI TAHAMMÜLSÜZ OLUR
Kızının geniş ve tahammül sahibi bir anne olmasını isteyen anneler, onu duyarsızlaştıracak davranışlardan uzak durmalıdır.
7 BİR ERGENİN EN ZORDA KALDIĞI AN, KENDİSİNİN BİR BAŞKASINA YAKIŞTIRILDIĞI ANDIR
Ergen çocuk, kendinin birine yakıştırılmaya çalışılması ile duygularının önemsenmediği izlenimi edinir, değersizlik hisseder…
8 AGRESİF ERGENİ İLAÇ DEĞİL, SAKİN DURAN EBEVEYN İYİLEŞTİRİR
Ebeveynler nörolojik ve biyolojik kökenli sorunları olmadığı halde çocuklarının davranışlarını ilaç ile düzenlemeye çalıştıklarında, onların haklarına girdiklerini unutmamalıdır.
9 ZAYIF ERGENİN EN BELİRGİN ÖZELLİĞİ KENDİNİ BÜYÜK GÖSTERME ÇABASIDIR
Bir ergenin en değer gördüğü an, anne babası ile insan insana konuşabildiği andır…
10 GÜNÜMÜZ GENÇLERİNE YAPILAN EN BÜYÜK HAKSIZLIK, 'KENDİ GİBİ OLMAK' YERİNE, BAŞKALARI GİBİ OLMANIN' DAYATILMASIDIR
El alem ne der?” diye çocuğun içine iç ses yerleştirmek, o çocuğun bütün bir yaşamını kendi gibi olmak yerine sürekli “başkaları ne der?” diye geçirmesine sebep olacaktır…
11 ERGENLİK DÖNEMİ, İNSAN DAVRANIŞLARININ EN ACEMİ OLDUĞU DÖNEMDİRAnne babalar, genellikle ergen çocuklarının görünüşlerine aldanıp onlardan yetişkin davranışları beklerken, onların çocuksu yanları ile karşılaştıklarında hayal kırıklığı yaşarlar…
12 ERGENİN EN GÜÇLÜ İHTİYACI BAĞIMSIZLIKTIR
Ergenin cesur yanı, kaliteli iletişim ve kararlılıkla dengelenmelidir…
13 ERGENİN EN BÜYÜK İHTİYACI AİDİYET İÇİNDE ÖZGÜRLÜKTÜR
Ailesi ile bağı arttıkça ergenin, özgürlük ihtiyacının sınırlarını kendi çizmeye başlar… Ailesi ile bağları zayıfladıkça, özgürlük arzusu sınır tanımaz bir hal alır…
14 GENÇ KIZ DA SEVER, BU ANORMALLİK DEĞİL, İNSAN OLMANIN BİZZAT KENDİSİDİR
İnsan yaşamının doğal seyri içinde oluşan bu duygularla aslında çocuk iç dünyasında evliliğe yatkınlık oluşturur… Bu yatkınlık kendi elinde olan bir durum değil, insan olmanın gereğidir… ve bu sayede devam eder insan nesli…
15 ERGENLİK BİR PROBLEM DÖNEMİ DEĞİL, ÇOCUKLUK DÖNEMİ PROBLEMLERİNİN DIŞA VURUMUDUR
Ergenin yaşadığı sorun, ergenlik dönemine has sorunlar değil, geçmiş dönemlerin bir birikintisidir… Ve çocuk, bu birikintiyi, öfke ve kızgınlıkla... heyecan ve tepkisellikle dışa vurur… Bu sayede, iç temizliğini gerçekleştirir…
16 ÇOCUKLUKTA EKİLEN ERGENLİKTE BİÇİLİR
Ebeveynin bir türlü gülmeyen yüzü… aşağılayıcı bakışları… tedirgin edici sözleri… yıllar sonra ergenin gülmeyen yüzüne, aşağılayıcı bakışlarına ve tedirgin edici sözlerine dönüşür…
17 ERGEN AKIL ALMAKTAN DEĞİL, AKIL VERMEKTEN HOŞLANIR
Ergenin güveni, kendi işini “acemice de olsa” kendi yaptıkça oluşur… O bir işi yaparken, akıl almaktan değil, akıl vermekten hoşlanır…
18 ERGENİN SESSİZLİĞİ HIRÇINLIĞINDAN DAHA TEHLİKELİDİR
Ebeveynler ergen çocuklarının “biraz deli-dolu” olmalarına tebessümle göz yummalıdır ki, duygularını düzenlemelerine fırsat versinler…
19 ERGENİN SESSİZLEŞMESİ HER ZAMAN OLGUNLAŞTIĞININ DEĞİL, ÇOĞU ZAMAN BUNALTISININ İŞARETİDİR
Ergenler problemlerini çözecek bir duygusal yakın bulamadıklarında, içine kapanır ve sessizleşirler…
20 GENÇLERİ KENDİNE BENZETEN DEĞİL, GENÇLERE BENZEYEN YETİŞKİN KENDİNİ GELİŞTİRİR
Ebeveynler ergen çocuklarını dar kalıplar içine sıkıştırıp, kendilerine benzetmek yerine, onların getireceği yeniliklere açık olup kendilerini gençleştirmelidirler.
21 EV ANCAK GENÇ ÇOCUKLARLA BİR TARZA BÜRÜNÜR
“Okul alışverişini birlikte yapalım dediğime bin pişman oldum, şu beğendiğin çantaya bak, hippi çantası gibi.” demek yerine; “Ben gençliğimde hiç böyle bir çanta kullanmamıştım. Galiba şimdi gençler arasında bunlar popüler değil mi?” demelidir.
22 ERGENİN DÜRTÜYE AÇIK YANI HER ZAMAN OLUMSUZ DEĞİL, YETİŞKİNİN YORGUNLUĞUNA GENÇLİK VERİCİDİR DE
“Akşam akşam ne dışarı çıkması kızım? İşten yeni geldim, adamı deli etmeyin.” demek yerine; “Senin şu kıpır kıpır halin var ya… Tamam, yemeğimizi yiyelim, bir kahve yudumlamak için dışarı çıkalım… İyi ki varsın kızım…” demelidir.
23 GENÇLERİ ANLAMAK, RUHA GENÇLİK VERİR
“Ne arkadaşlarla gezmesiymiş? Otur evinde ne güzel… Biz sana yetmiyor muyuz?” demek yerine; “Gittiğiniz yerlerde bize de tavsiye edeceğiniz bir yer olursa söyleyin, bir ara da birlikte gidelim...” demelidir.
24 ERGENİN AGRESİFLİĞİ, KENDİNİ TERAPİDİR, AGRESİFLİĞİN ENGELLENMESİ TERAPİYİ ENGELLEMEKTİR
“Başlatma şimdi öfkene… Adamın asabını bozma, alırım ayağımın altına!” demek yerine, “Seni sinirlendirdiğimi yeni fark ediyorum, hakkını helal et oğlum.” demelidir.
25 ERGEN, HAKSIZLIK KARŞISINDA TEPKİSELDİR
“Arkadaşlarının hesabını her zaman sen ödeyeceğin yere, biraz kurnazlık et de başkaları da ödesin…” demek yerine; “Oğlum hesabı bazen sen öde, bazen de arkadaşlarının ödemesine fırsat ver ki onlar da kendilerini iyi hissetsinler…” demelidir.
26 GENÇLER, DUYGUSAL YAKINLIĞI 'GÜÇLÜ'DE DEĞİL, 'ADALETLİ' KİŞİDE BULUR
“Oğlum parana karşı cimri ol… Unutma insanlar parası kadar adamdır.” demek yerine; “Oğlum para bir araçtır, amaç insanın iç huzurudur… Para bu amaca hizmet etmiyorsa, hiçbir kıymeti yoktur. ” demelidir.
27 ERKEK ÇOCUKLAR ERGENLİĞE 'UTANMA', KIZLAR İSE 'BÜYÜKLÜK' HİSSİYLE GİRER
“Kızım biraz dışarı çıkar mısın, teyzeler ile konuştuğumuz şeyler biraz özel?” demek yerine; “Kızım, tabi ki sen de kalabilirsin yanımızda. Sen de düşüncelerinle katkı sağlayabilirsin bize.“ demelidir.
28 ERGENİN FİZİĞİ NE KADAR HIZLI GELİŞİRSE AGRESİFLİĞİ O DENLİ FAZLA OLUR
“Kocaman adam oldun hala kardeşinin oyuncakları ile oynamak istiyorsun, aşkolsun.“ demek yerine; “Kardeşinin oyuncaklarını saklama istersen, ortaya çıkar da hep beraber oynayalım.” demelidir.
29 AİLE İÇİ İLETİŞİM AZALDIKÇA ERGENLİK PROBLEMLERİ ARTAR
“Şu konuştuğun konulara bak, çantaymış ayakkabıymış, biraz da derslerini konuşsan.” demek yerine; “İnternette gördüm, hasır iplerden çok farklı çantalar yapılabiliyormuş, ne dersin biz de yapmayı deneyelim mi?” demelidir.
30 ERGEN İLE UYUM, SUSKUNLAŞTIKÇA DEĞİL ERGEN KADAR CIVILDAŞTIKÇA ARTAR
“Hem telefonuma bakıp, hem seni dinleyebiliyorum, agresifleşmene gerek yok.” demek yerine;“Kızım bana 1 dakika izin verir misin? Şu mesaja kısacık bir cevap yazayım, seni bol bol dinleyeceğim.” demelidir.
31 ERGENİN KARŞISINDA ÇOK OLGUNLUK, 'ERGEN SUSKUNLUĞUNA' YOL AÇAR
“Kanarya Adaları’nın Kuşadası’nda olduğunu nereden çıkarttın, saçmalama.” demek yerine; “Ben de önceden Kanarya Adaları’nın, Kuşadası’nda olduğunu zannediyordum, ama değilmiş… Haritaya bir bakalım mı? ” demelidir.
32 ERGENLER ÇOK OLGUN KİŞİLERİ SEVSELER DE SIKICI BULURLAR
“Tamam, lunaparka gidelim. Ama ben bir şeye binmem, siz binin…” demek yerine; “İnanın korkudan ödüm kopuyor, ama sizinle bu duyguları yaşamak istiyorum, tamam ben de bineceğim, söz.” demelidir.
33 ERGEN, MEMNUNİYETSİZLİĞE ZATEN YATKINDIR, BİR DE BUNA ZEMİN OLUŞTURMAMAK GEREKİR
“Eğitim sistemi benim zamanımda da sorunluydu, şimdi de… Biz ölür gideriz bu sorunlar çözülmez…” demek yerine,“Evet, eğitimde sorunlar var ama biz sorunlara değil, önümüzdeki hafta gireceğimiz sınava odaklanalım.” demelidir.
34 ERGENİN 'SORUMLULUK'TAN ÇOK YETKİ'YE İHTİYACI VARDIR
“Yine zayıf aldın değil mi, sana verdiğimiz emeklere yazıklar olsun… ” demek yerine;“Zayıf not alsan çok üzülmem, yüksek not alsan da çok sevinmem… Sen kendi yaşamını hazırlıyorsun unutma, benimkini değil.” demelidir
35 ERGEN, CAMİ DUVARINI GÖRÜNCE AĞLAR, KONYA KAŞIĞINI GÖRÜNCE OYNAR; ENDİŞE ETME, SEYRET
“Sana da laf söylemeye gelmiyor. Ne oldu birden bire de ortalığı birbirine katıyorsun?” demek yerine; “Yordum seni galiba, istersen biraz mola verelim mi?” demelidir.
36 ERGEN, KENDİNİ DİNLEYEN YETİŞKİNİ DİNLEMEKTEN KEYİF ALIR
“Sabahtan beri konuşuyorsun yaa, bir sus! Azıcık da kafamı dinlemek istiyorum.” demek yerine; “Seninle konuşmaya doyum olmuyor… İstersen geri kalanını da yemekten sonra anlatır mısın?” demelidir.
37 ERGENLİK ERKEK ÇOCUKLARDA BABADAN UZAKLAŞMA HİSSİYLE BAŞLAR, BABADAN DAHA ÇOK KEYİF ALARAK SONA ERER
“Oğlum o senin baban, saçını okşamak isteyince niye başını kenara çekiyorsun, üzülüyor baban.” demek yerine; “Bazen insanların yalnız kalmaya ihtiyacı olabilir, babası sen de biraz anlayışla karşıla istersen oğlunu.” demelidir.
38 KIZLARDA ERGENLİK, ANNE İLE YAKINLAŞMAYLA BAŞLAR, ÇATIŞMAYLA DEVAM EDER, BÜTÜNLEŞMEYLE SON BULUR
“Benim eşyam, ne demek? Eşyanı istediğim yere koyar, istersem de sokağa atarım. Var mı diyeceğin?” demek yerine; “Alışkanlık işte kızım, senin özel eşyalarını fark edemedim. Hepsini birden toparlayayım demiştim.” demelidir.
39 ERGEN BOŞ KALDIKÇA YA KENDİNİ YER YA ÇEVRESİNİ
“Evin içinde bomboş dolaşacağına git içeride ödevini yapsana!” demek yerine; “Canının çok sıkıldığını tahmin edebiliyorum. İstersen hafta sonları bir etkinlik planlamak için spor kulüplerini bir gezelim mi?” demelidir.
40 FİZİKSEL DEĞİL DUYGUSAL ZAYIF ERGENLER AKRAN ŞİDDETİNE MARUZ KALIR...
“Senin de ellerin yok muydu iki tane de sen vuraydın ya… geri zekalı…” demek yerine; “Bu güne kadar seni çok incittim oğlum artık bunu fark ediyorum. Söz veriyorum bundan sonra sana layık bir anne olacağım, yeniden başlayalım mı?” demelidir.
41 ERGENİN ELİ TİTRER, YÜZÜ YANAR; BU NE TUHAFTIR NE DE FENA
“Ay yerim seni, konuşurken yüzün ne de güzel kızarıyor öyle.” demek yerine; “Hiç mahcup olmana gerek yok, bazen benim de param olmuyor üzerimde, bu seferlik ben ödeyeyim, bir dahaki sefere sen ödersin.” demelidir.
42 ERGEN KIZIN İÇİ TİTREDİKÇE, DIŞA SOĞUKKANLILIK YANSIR
“Ay valla buzdolabı gibisin, senin de sohbetine doyum olmuyor.” demek yerine; “Şu anda aklıma ne geldi biliyor musun, anlatsam gülmekten yerlere yatarsın.” demelidir.
43 ERGENİN TEPKİSELLİĞİ, SAVUNMA İHTİYACINDANDIR
“İstemiyorsan istemiyorsun! Ne öyle bağırıp çağırıyorsun… Sakin konuşamaz mısın sen?” demek yerine; “Hiç kızmana, kendini yormana gerek yok kızım, ben seni anladım; istemiyorsun.” demelidir.
44 ÖN ERGENLİKTE ERKEK ÇOCUK, KIZ ÇOCUKTAN DAHA UTANGAÇTIR
“Oğlum kız gibi utanma, kaldır kafanı da komşu teyzeye bir ‘merhaba’ de.” demek yerine;“Oğlum, kişinin kendini iyi hissetmediği zamanlarda içine kapanması yerine, karşılaştığı insanlara selam vermesi daha iyi gelir insana.” demelidir.
45 ERGENLİĞİN ERKEK ÇOCUKLARDA EN BARİZ BELİRTİSİ SUÇLULUK DUYGUSUDUR
“Galiba senin bu kıza ilgin mi var ne, saklama benden, doğruyu söyle.” demek yerine;“Utanmana gerek yok, senin yaşlarında herkes bu duyguları yaşadı, emin olabilirsin.” demelidir.
46 ERGENLİKTE KARŞI CİNSE HEYECAN DUYMAK DEĞİL, KENDİNİ BU HEYECANA KAPTIRMAKTIR SORUN OLAN
“Daha yaşın kaç, başın kaç da birisine ilgi duyduğunu söylüyorsun, çekil şurdan!” demek yerine; “Kızım seni gün boyunca müzik dinlerken görüyorum, paylaşmak istediğin bir şey var mı?” demelidir.
47 ERGEN, DUYGULARINI TAŞKIN YAŞAR, SEVİNCİ DE ÖFKESİ DE ŞAŞKINCADIR....
“Bu kadar abartacak ne var, aslı astarı kuşun öldü.” demek yerine, “Kuşunla duygusal bir bağ kurduğunu biliyorum, onu ben de özleyeceğim.” demelidir.
48 ÇOCUKLUĞUNDA YETERİNCE SEVİLMEMİŞ KİŞİ, YETİŞKİN DE OLSA ERGEN GİBİDİR
"Biraz rahat bıraksan da annenle konuşsak olmaz mı… Git içeri kardeşinle sohbet et sen de.” demek yerine; “Tabi ki sen de aramıza katılabilirsin, sensiz bir bütün olamıyoruz, hadi gel.” demelidir.
49 GENÇLER YETİŞKİNLERDEN DAHA ADİLDİR
“Oğlum her şeyin helalini haramını düşünecek olursak, biz bu dünyada zor yaşarız.” demek yerine;
“Oğlum insan olmanın en önemli yanı, başkalarının haklarına da saygı gösterecek bir büyüklüğe erişmektir. Bunu sende görüyorum, lütfen bu özelliğini kaybetme.” demelidir.
50 ADİL OLMAYAN BİR ORTAMDA YETİŞEN GENCİN HÂKİM DUYGUSU; BENCİLLİKTİR
“Boş ver iyilik meleği olmayı, her koyun kendi bacağından asılır. ” demek yerine;“Dostluklar zor günlerde belli olur kızım, herkes onu terk etse de, arkadaşının bu zor gününde yanında olmanı tavsiye ederim. ”demelidir.
51 ERGENİN RUHEN SAĞLIKLI OLDUĞU, KENDİ TARZINI OLUŞTURMASINDAN ANLAŞILIR
“Ay sen de iyice saçmaladın, sarı ayakkabı mı olur?” demek yerine; “Sarı ayakkabının bu kadar yakışabileceğini ilk kez sende gördüğümde fark ettim?” demelidir.
52 HER ERGENİN ÖZÜNDE 'MUTLAKA' KENDİNE HAS BİR TARZ VARDIR, KİMİSİ BUNU ORTAYA KOYAR, KİMİSİ İÇİNDE SAKLAR
“Almak istediğin kıyafetlere bakınca, ‘bu oğlan deli mi ne’ diye düşünüyorum… Koy onu yerine, beni kendine söyletme!” demek yerine; “Galiba kendine bir tarz arayışı içindesin, istersen üzerinde bir dene ona göre karar verelim.” demelidir.
53 ERGENİN EN NEFRET ETTİĞİ SEVGİ YAPMACIK SEVGİDİR
“Benim güzel kızım, merak etme sivilcelerinle de, kilonla da sen dünyanın en güzel kızısın.” demek yerine; “Güzelliğine bir şey diyemem, ama sanırım biraz kilo vermeye ihtiyacımız var kızım.” demelidir.
54 ERGENİ YIKAN ŞEY, ANNE BABASININ YALANINA ŞAHİT OLMAKTIR
“Aman tamam haklısın sus ya… sanki küçücük bir yalanla dünya yıkıldı…” demek yerine;“Eğer bir gün benim dürüst olmayan sözüme rastlarsan, herkesten önce sen karşıma çık oğlum; ‘baba kendine gel’ de bana.” demelidir.
55 ERGENLER KENDİLERİNİ SEVENİ DEĞİL, DOĞAL OLANI SEVERLER
“Sen benim bir tanemsin, can tanemsin, aşkımsın, canım ciğerimsin, yerim seni…” demek yerine; “Akşam her şeyden uzak sadece sen ve ben, bir kafeteryada çay içmeye ne dersin oğlum?” demelidir.
56 ERGEN ÇOCUKLA YAŞAMAK, 'GÖNÜL RAZI OLMASA DA' BAZEN SUSMAYI ÖĞRETMELİDİR ANNE BABALARA
“Kızım susacağım diyorum yine de yapamıyorum, şu yemek yiyişine bir bak, hiç yemek görmedin mi sen?” demek yerine; “Üzerine yemek döküldü galiba, sorun yok kızım… İçeride leke sökücü vardı, istersen onunla çıkartabilirsin.” demelidir.
57 ERGENLERİN EN BELİRGİN ÖZELLİKLERİNDEN BİRİ 'UNUTKANLIKTIR'
“Kalemini kaybetmemen için, çocuk gibi boynuna asacağım bundan sonra.” demek yerine… “Kalemin arabanın arka koltuğunda kalmış olabilir, birlikte bakalım mı?” demelidir.
58 DUYGUSAL OLARAK ZAYIF ERGENE, PROBLEMLİ KİŞİLER CAZİP GÖRÜNÜR
“Sen de melankolik arkadaşın da... nasıl da bulmuşsunuz birbirinizi.” demek yerine;“Kızım sen duygusalsın, ancak arkadaşın senin gibi duygusal değil, sanki PSİKOLOJİK PROBLEMleri var gibi… yanılmayasın.” demelidir.
59 ERGENLİKTE 'AĞLAYAMAMAZLIK' İÇSEL DERİNLİĞİ OLAN BİR PEDAGOJİK SORUNDUR
“Bu ne böyle sulu gözlülük böyle… ağlayınca arkadaşın geri mi dirilecek…” demek yerine;“Hüznünü anlıyorum, ben içerideyim kızım belki kendinle baş başa kalmaya ihtiyacın var.” demelidir.
60 BABASINA BİR ANNE GİBİ ŞEFKATLİ DAVRANABİLME ÖZGÜRLÜĞÜ, HER GENÇ KIZA İYİ GELİR
“Kocaman kız oldun üstüme üstüme böyle gelme, çekil kenara biraz.” demek yerine;“Kızım başımı şöylece dizine koysam, saçlarımı okşar mısın?” demelidir.
61 ERGENİN EN RİSKLİ YANI, HEYECANA İLGİSİDİR
“Tamam, lunaparka geldik de illa da tehlikeli araçlara binmemiz gerekmiyor ki, binenleri seyretmek de güzel…” demek yerine; “Lunaparka insanları seyretmek için gelinmez, hadi annesi sen de gel hep beraber binelim.” demelidir.
62 DEĞERSİZLİK HİSSİ, ERGENDE KENDİNİ DEĞERLİ HİSSEDECEĞİ BİRİLERİNİ ARAMA İHTİYACINI OLUŞTURUR
“Ortaokuldaki öğretmenlerin de şikâyetçiydi, şimdi yine başladık öğretmenlerinden şikayet işitmeye. ” demek yerine; “Öğretmeninle çatışmış olmak dünyanın sonu değil oğlum, biraz zamana bırak, gerekirse tekrar konuşursun, düzeltirsin aranı.” demelidir
63 FANATİK EBEVEYNİN ŞİDDET EĞİLİMLİ ÇOCUĞU OLUR
“Lan oğlum adam ol, benim gibi Fener’i tut… ne o kıytırıktan takımları tutmak, güldürme adamı.” demek yerine; “Bir takımı tutman güzel, iyi oynayanı tebrik edebilmen daha güzel oğlum.” demelidir.
64 SINIRSIZ İNTERNET ERGENE İYİ GELMEZ
“Yeter artık atacağım şu bilgisayarı evden, bir kere de kitap okurken görsem seni!” demek yerine;“Sanırım bilgisayara ihtiyacın oldu, sen ihtiyacını gider gel, ben burada sohbetimizin devamı için bekleyebilirim.” demelidir.
65 SÜREKLİ DİZİ İZLEMEK, ERGENDE 'ÖZENTİ KİŞİLİK' OLUŞTURUR
“Aslanım oğlum, bakışa bak bakışa, aynı dizideki kabadayı gibi duruyor annesi bak.” demek yerine;“Dizideki karaktere hiç özenme istersen oğlum, kişinin kendisi gibi olduğu hal en güçlü olduğu haldir.” demelidir.
