Kadın işi, çocuğu ile değil, insan olduğu için değerlidir

Geçen yıl bir aile, yaşadıkları sorunlar ile baş edememiş, boşanma noktasına gelmişti. Ayrılmadan önceki son bir çare olarak beni hakem seçmişler, yardım istediler.

Henüz 3 yıllık evlilerdi. Genç kadın 26, eşi 28 yaşında. Maddi problemleri yok. Adamın güzel bir işi ve iyi bir geliri var. Görünürde her şey yolunda gibi ama genç kadın ayrılmayı kafasına koymuş bir kere. Her ne kadar kocası “Ben de ayrılmak istiyorum” dese de, eşi kadar kararlı değildi.

Oturduk, konuşmaya başladık ama durum birbirlerini suçlar vaziyete doğru kaymaya başlayınca, ayrı ayrı konuşmaya karar verdik.

Kadın dışarı çıktı.

“Nedir sorun, bana anlatır mısın?” dediğimde, adam, başladı anlatmaya: “Hocam aslında fazlaca da bir sorunumuz yok. Ben Doğulu bir ailenin çocuğuyum. Evin tek erkeğiyim. Benden büyük abim 7 yaşında iken VEFAT etmiş. O yüzden, anne babam benim üstüme çok düşüyor. Bunun için ısrarla, çocuk sahibi olmamızı istiyorlar. Eşim ise, henüz kendini anne olmaya hazır hissetmediğini söylüyor. Annem bir keresinde eşimle tartışırken ‘Çocuksuz kadın, kadın değildir!” diye bir şey söylemiş. Eşim bu sözden sonra annemle bir daha konuşmadı. ‘Benim doğuracağım çocuğa annen ne karışır?’ diye tepki gösterdi. Ben, kendi ailem ile eşimin arasında kaldım. Yaklaşık 1 yıldır ne annemler bize geliyor, ne de eşim oraya gidiyor.” dedi.

Kocasını dinledikten sonra, kadını davet ettim içeri, “Nedir sizi buraya getiren sebep?” diye ona sordum.

Genç kadın, bam teline basılmış gibi, gerildi, “Artık yapamıyorum hocam… Bıktım, dayanamıyorum.” diye başladı anlatmaya, “Biz, evlendik ama aile olamadık daha… Kayınvalidem evimize öyle karışıyor ki, ne yediğimizden tutun, nereye gittiğimize kadar her şeyden haberdar olmak istiyor. Tamam dedim, olur dedim. Bunların hepsine evliliğim için katlanırım, dedim ama çocuk sahibi olmamız konusundaki ısrarı beni iyice germeye başladı. Sadece o değil, kayınpederim de öyle. Bana laf vurmak için, herkesin içinde “Bir kadının çocuğu yoksa vicdanı da yoktur!” demeye başladı. Kayınvalidem, artık hiç çekinmeden, “Çocuksuz kadın kadın değildir!” diye söylenir oldu… Beni çocuğumla seveceklerini açık açık söylediler. Bütün bu baskılar üst üste geldiği bir sırada eşimle tartıştık. Eşim, ‘Senin ne kadar anne olmama hakkın varsa, anne babamın da o kadar torun sevme hakkı var, buna engel olmazsın’ dedi. Ben, ‘Kendimi anne olmaya hazır hissetmiyorum’ dediğimde, ‘O zaman kendini hazır hissettiğinde evlenseydin, neden benim de başımı yaktın.’ deyince, şok geçirdim. İçimde eşime ait bütün duygular birdenbire yer değiştirdi. Kendimi o kadar çaresiz, değersiz hissettim ki…” derken dudakları titredi ve ağlamaya başladı.

O ağlarken, ülkemizdeki kadınlar için de ben de ağlamak istedim.

Hâlbuki kadın, çocuğu ile değil, önce, insan olduğu için değerlidir.

Bir kadının çocuk sahibi olmaması, onun aşağılanacağı bir durum değildir.

Kadın veya erkek fark etmez, bir kişinin henüz anne-baba olmamasını başına vurmak, konu komşu içinde bu özel durumunu dillendirmek, saygın bir davranış değildir. Bu, hem o kişinin ruh sağlığını ve hem de doğacak çocuğun ruh sağlığını tehlikeye atmak olur.

Konuşmalar, karşılıklı suçlamalar sürdü gitti…

Aşağılanmışlık o kadar incitici boyutlara gelmişti ki, yeniden bir araya gelmelerini sağlayamadık çiftin.

Başaramadık.

Ayrıldılar…

Henüz çocuğu yok diye bir ailenin yıkılmasına zemin hazırlamak, karı kocanın arasını açmak, etik ve ahlaki bir davranış değildir.

Vicdansızlığı, bir ailenin henüz çocuk sahibi olmamasında değil, bu özel durumu sağda solda ifşa edip, konuşma konusu hâline getirmekte aramak gerekir.

Yazarın 10 Mart 2014 tarihli yazısıdır

Varoluş izni

Çocuklarının çok sinirli olduğundan şikâyet eden bir anne baba ile karşılaştım. Dokuz yaşında genç bir delikanlı.

Annesi, “Hocam efeliği de kabadayılığı da bize. Evde kardeşine karşı acımasız. Dışarıda tam tersi, pısırık. Kaç defa dayak yemiş halde geldi okuldan ağlayarak, sayısını ben unuttum.”

Babası, “Dışarıda kendini bu kadar savunamadığı için gittim karateye yazdırdım. Orada da sorun çıkarttı. Hocasının gösterdiği teknikleri yapamadığı için ağladı, ‘Ben gitmeyeceğim artık’ diye tutturdu.”

Annesi ilave etti, “Sadece karatede değil, bir işi başaramadığı zaman hemen ağlıyor, sinirleniyor. Eşim sağ olsun çocukları ile çok ilgilenir. Ailecek oyunlar oynarız akşam vakitleri. Oyunda yenileceğini anlayınca, birden sinirlenir, ya kızar bağırır ya da oyunu bozar.  Bir yerlerde hata yaptık ama nerede bilemiyorum.”

Dinledim anne babayı, ilgisiz bir anne baba değildi bu kişiler. Sorunun kökenine erişebilmek için, genç delikanlı ile de konuşmalıydım, davet ettim içeri.

Baktım, gayet terbiyeli bir çocuk gibi görünüyordu aslında. Birçok anne babanın özeneceği, “akıllı uslu” bir çocuk yani. Biraz sohbet ettik. Sıkılgan bir yapısı vardı belli. Konuşmayı da sevmiyordu. Hal dili ile “bir an önce bitse de gitsek” der gibiydi.

Biraz anne babasından bahsettik. Onları çok seviyordu. Hele annesini o kadar seviyordu ki, o olmadan yaşayamayacağını söyledi. Durdum birden… Ne demek istediğini sordum.

Anladım ki, annesi duygusal olarak o kadar yakındı ki kendisine, bir şeye ihtiyacı olduğunu daha o söylemeden hissedebiliyordu. İçeri girerlerken ben de fark etmiştim, çocuğun montunu annesi çıkartmış askıya asmıştı.

Sordum, ayakkabı bağlamasını bilmiyordu bu çocuk henüz, annesi bağlıyordu hâlâ. Montunun fermuarını çekmesini beceremediği için de annesi giydiriyordu montunu da.

Çocuk dışarı çıktığında anne babayı davet ettim…

Anneye sordum, “Oğlunuzu çok mu seviyorsunuz?”

“Çok seviyorum. Biz sevgisiz bir ortamda yetiştik. 5 yaşındayken annem VEFAT etti. Üvey anne yanında büyüdüm. Ne babamdan, ne de anneliğimden sevgi aldım. Yaşadıklarımı çocuğuma yaşatmamak için elimden geleni yapıyorum. Ömrüm oldukça da onun üzülmesini istemiyorum.”

Aslında bu anne çocuğunu değil, çocukluğundaki kendisini yetiştiriyordu da farkında değildi. Çocuğu mutlu oldukça, mutlu olan kendi içindeki çocukluğu idi. Çocukluğunda yarım kalan duygularını, çocuğu ile aşırı bağlanarak gideriyordu, ne acı…

Aslında ortada çocuk yoktu, yaşanmamış çocukluk vardı ve acısını çocuğunun üzerinde onaran bir annenin yeteneksiz bıraktığı bir başka çocuk…

Bu aşırı ilgi, çocuğun gelişimini aksatmıştı. Çocuk, kendi yaşının gereklerini yapamıyor olmanın sinirini yaşıyordu aslında.

Hâlbuki çocuk yetiştirmenin özü, çocuğa “kendi eserini ortaya çıkartmasına izin vermektir.”

Bu, çocuğun “varoluş iznidir.”

Dört yaşındaki bir çocuğun uğraşa uğraşa montunun fermuarını çekmeye çalışması, bir varoluş çabasıdır. Boyama kitabını acemi acemi de olsa kendi başına boyaması, annesinin de onu “müdahale etmeden sükûnet ile seyretmesi”, bir varoluş iznidir aslında.

Ve varoluşuna izin verilmiş çocuklardır yaşamda güçlü olanlar.

Çocuk bir iş yapacağı sırada, anne babası çocuktan önce o işi yapmak için adım atıyorsa, bir süre sonra çocukta bir sinirlilik hali oluşur. Bu, kendi eserini ortaya çıkartamamanın öfkesidir. Beceriksizliği kabullenememe öfkesi… Böylesi anne babalar, çocuklarına iyilik ettiklerini zannetseler de, aslında çocuklarını engelli hale getirirler de farkında değildirler.

Parmakları olmayan bir çocuğun montunun fermuarını çekememesi ile çocuğunun her işini yapan bir anne babanın, çocuğunu, fermuarını çekemez hale getirmesi arasında, çocuğun yaşadığı psikolojik zorluk açısından bir fark yoktur.

Yazarın 10 Mart 2015 tarihli yazısıdır.

İnanç eğitiminde sebep-müsebbip ilişkisi

Yıllar önceydi. Yurt dışında tanıştığım bir hanımefendi, içindeki huzursuzluktan bahsederken “Çocukken Allah’a çok kızgındım… Zor toparladım kendimi.” demişti.

Nedenini sorduğumda şunları söylemişti: “7 yaşımdayken babam VEFAT etti. Çok üzgündüm. Ölümü anlamlandıramıyordum. Teyzemin yanına gittim. O, ‘Allah sevdiği kulunu yanına çabuk alır’ diye bir şey söyledi. Babam çok iyi bir insandı bu doğru ama Allah’ın babama bunu yapmasını kabullenemedim. İyi insan olmak suç mu diye kendi kendime konuştuğumu, geceler boyunca ağladığımı hatırlıyorum. Ondan sonra ‘Ben iyi insan olmayacağım’ diye karar verdim. Allah ile bağımı kopardım.”

“Birisinin yanlış bir sözü, Allah ile bağınızı neden koparsın ki? Yaşınız büyüdükçe bu sözün doğru olmadığını anlamadınız mı?” diye sordum…

“Anladım anlamasına ama aradan yıllar geçti… O günden sonra sanki Allah ile inatlaşmaya başladım. Sırf kötülük olsun diye ilkokulda arkadaşlarımın kalemlerini alıp sokaktaki çöp bidonlarına attım… Ortaokulda insanları yalanlarımla aldatmaktan çok hoşlandım… Lisede erkek arkadaşlarım oldu, çok cesur davrandım… Hippi gibi giyinmeyi, sigara ve alkol kullanmayı marifet saydım… Annem bıkmıştı artık benden… Ama yapacağı bir şey de yoktu, gücü yetmiyordu bana. Sürekli ağladı durdu kadıncağız peşimde… Bugün bile hâlâ o zamanlar neden isyankâr olduğumu bilmez annem…” diye cevapladı.

- “Babanızı kaybettiğiniz için miydi bu isyankârlık?”

- “Hayır, Allah iyi insanları öldürdüğü içindi…”

Çocuk, henüz geldiği bu dünyada işlerin nasıl gittiğine dair sorular sorduğunda, pedagojik prensiplere uygun cevaplar verilmelidir. Rastgele verilecek cevapların oluşturacağı aksi tesir çocuğun on yıllarca kendisine gelememesine neden olabilir.

Özellikle inanca dair sorulara verilecek cevaplar, “tasavvufi derinlikte değil, çocuğun anlayabileceği sadelikte” olmalıdır.

Bunun yanı sıra, çocukların 12 yaşına kadar ölümü anlamlandırmak için sordukları sorulara “müsebbip değil, sebepler” üzerinden izahlar yapılmalıdır.

Bu ne demek?

Örneğin, 8 yaşında bir çocuğun “duygusal yakınlarından biri” VEFAT ettiğinde ona “Allah sevdiği insanları yanına erken alır” demek çocuğa iyi gelmez… “Ölüm sebebi” atlanılarak direkt Allah üzerinden izaha çalışmak pedagojik olarak doğru değildir. Böylesi bir cevabı belki yetişkinler anlayabilir, ancak çocuğun bunu anlayabilmesi için çok başka bilgilere de ihtiyacı vardır. Dine ve yaşama dair o bilgileri olmadan verilecek böylesi cevaplar, çocuğun inancını güçlendirmez, aksine iç seslerinin oluşmasına neden olur. Çocuk, duygusal bağ kurduğu kişinin ölümüne sebep olan ve henüz hiç görmediği Allah’a karşı cevapsız sorular sormaya başlar…

Çocuğun “duygusal bağ kurduğu” yakınlarından biri VEFAT ettiğinde, VEFATın “sebebi” söylenmelidir, “müsebbibi” değil…

Yani “Babanın hastalığı çok ilerlemişti, tedavisi mümkün olamadı, VEFAT etti…” veya “Baban araçla giderken sanırım karşı taraftan gelen aracı görememiş, trafik kazasında VEFAT etti…” gibi...

Sadece ölüm haberleri değil, travmatik olayların çocuğa izahında da Allah’a vurgu yapılmamalıdır…

Örneğin, çocuğun depremle ilgili sorduğu bir soruya “Depremi Allah yaratıyor, günahı olan kişiler böylece cezalandırılıyor” diye izahta bulunmak, onun inancını kuvvetlendirmez, aksine huzursuzluk veren iç seslerinin oluşmasına yol açar… Bunun yerine, “Toprağın çok altında bir kayma olduğunda, yeryüzünde deprem oluyor. Bu kadar basit aslında…” diye izahta bulunmak “müsebbibe değil, sebebe vurgu yapmaktır.” Ve bu izah, çocuğu inancı ile barışık tutar… 12 yaşından sonraki inanç eğitiminde ise “sıfattan zata” bağ kurucu bir pedagojik usul takip etmek gerekir ki bunu da bir sonraki yazıda ele almaya çalışacağım...

Yazarın 7 Temmuz 2015 tarihli yazısıdır.

Pedagoji Okulu- Ergenlik Dönemi 4

VİDEONUN İÇERİĞİ:

ERGENLİK DÖNEMİ: 4

04.01: Ergenlikte cinsellik kızlar ve erkekler için ayrı ayrı konuşulmalıdır.

04.15: Ergenlik cinsellik olarak ikiye ayrılır:
Ön ergenlik dönemi: cinselliğin zihinsel boyutu aktiftir. Karşı cinsi farketmiştir, ancak cinselliğin duygu boyutu aktifleşmemiştir.
Ergenlik dönemidir.

09.30: Ön ergenliğe geçis erken başlamışsa ( kız- erkek ilişkilerindeki yakınlığı farketmişse) kendi zihni ile uzun süre mücadele edecek demektir.

10.40: Çocuklar karşı cinsi farketmeye erken başlarsa onergenlige girmesine sebep olabilir.

16.40: Fizyolojik bazı sebepler de hormonal yapıdaki bozulmalar ön ergenliğe girmesine sebep olabilir.

18.45: Çocuğun ön ergenliğe girdiği yaşlar iradesini yönetemediği yaşlara denk gelirse cinsel duygularını yönetmekte zorlanır.

29.33: Kız çocukları ile erkek çocuklarının ergenliğe girişleri farklıdır.

31.12: Kız çocuklarının ergenliğe girişi haz odaklı değildir, değişim odaklıdır. Anneler kızlari ile birbirine yakınsa paylaşım olur ve ergen rahatlamaya başlar genişlemeye girer. (Anne kız arasındaki iliski)

33.35: Erkekler ergenliğe haz odaklı girerler. Erkek ergenlerdeki haz odaklı duygular suçluluk duygusunun tetiklenmesine neden olur. Suçluluk duygusundan dolayı baba ile bağ kopmaya başlar.

35.19: Kız ergenler daha olgun hissederler kendini, yaşça büyükler ile oturup kalkmaktan zevk duyar.

Erkek ergenlere duyguları ilk ilgili soru sorulmaz,

37.17: Erkek ergenlere yaşadığı duygunun normal olduğunu anlatılırsa ilk sorunu aşmış olur. Çocuğun yaşadığı bu haz odaklı gelişimin çevresindekiler için de normal bir süreç olduğunu öğrendiğindeki şaşkınlığın da yönetebilirse bu sorun da aşılmış olur.

40.10: Erkek ergen çocuğun bilgilendirilmesi baba tarafından yapılmamalı, çünkü çocuk kendini anne baba ile eşleştirir ve yaşadığı duygular anne ve babasında olduğu duygusu onu zorlar. Olgun bir akrabanın anlatması uygundur.

45.06: Kendine yönelme eylemleri nedir? (Çocuk ergenlik dönemine olumsuz geçmişi ile girmişse kendi için bulduğu bu haz alanına düşer.

46.49: Gerçek kendilik içerisinde doğal süreç yasamış ergen arayış ve haz alanına düşmesine nadir rastlanır.

47.30: Ergen masturbasyonlarinin önüne gecen en onemli güç değerlilik hisleridir.

SORULAR VE CEVAPLAR

50.52: Oğlum 12 yaşında çok agresif, öfkesini kontrol edemiyoruz, kardeşi ile sürekli kavga ediyor şiddete meyilli mi acaba , ne yapmamız gerekir?

52.57: Hocam 9 yaşındaki kız yeğenim çok agresif çoğu zaman içe kapanık ailesine karşı hep bağırarak cevap veriyor acaba kardeşlerini mi kıskanıyor?

59.46: Hocam 17 yaşındaki oğlumun babası ile kavga edip geceyi başka bir yerde geçirmesi doğru mudur?

1.03.04: Benim oğlum 4 yaşında aşırı hızlı ve çok hareketli ne yapmam lazım acaba?

1.03.52: Hocam babası VEFAT etmiş erkek ergen cocukla annenin ergenlik konularını konuşması uygun mudur? 

1.04.51: Hocam yeğenim 15 yaşında cinsel isteklerini bastırıyor, dinle bağlantı kuruyor ne yapmak lazım?

1.12.35: Hocam oğlum benimle kusurlu konuşuyor, bağırıyor, internetin başından kalkmıyor evin internetini kapatmayı düşünüyorum, ne dersiniz?

1.13.05: Hocam tacize uğramış bir çocukla nasıl yakınlaşabilirim, nasıl destek olunmalıdır?

Pedagoji Okulu- Sorular ve Cevaplar - Atakan Hakkındaki Düşüncelerim

VİDEONUN İÇERİĞİ:

ÜSTÜN POTANSİYELE SAHİP ÇOCUKLARA NASIL REHBERLİK EDİLMELİ?

01.45: Atakan'la ilgili oluşturulan ben algısı, üstün zekalı çocukların zekalarını ön plana çıkarmadan davranmak ve bunu toplumsal bir bilinçle yapmak...

04.50: Üstün zekalı çocuklara test yapmak doğru mudur? Ben algısını zarara uğratmamak..

08.15: 10 yaşındaki çocuğun rastgele kitap okuması doğru mu?

11:23: Atakan gibi çocuklarla yaşam ve uyum becerisi kaybettirilmeden sağlıklı bir şekilde nasıl rehberlik yapılabilir?

SORULAR VE CEVAPLAR

14.25: 12 ve 13 yaşlarında İki oğlum var 8 yıl önce eşim VEFAT etti. Çocuklarıma ben bakıyorum ama çocuklarımla bir türlü bağlanamıyorum.

24.04: 3 aylık bir kızımız var kızımıza markete girdiğimizde bir tane ürün alma konusunda anlaştık Hala da böyle yapıyor bu doğru mu?

28.50: Özbekistan'dan yazıyorum sizi tanıdıktan sonra kendimi onarmaya karar verdim onarılmaya ihtiyacım olduğunu fark ettim Nasıl yapabilirim?

32.00: Bilinçli bir farkındalık ve çocuğa yaklaşmak sevecenlik yolu ile çocuğu edilgen hali getirmek kendi yoksunluğunu gidermeye çalışmaktır.